خرفه نام گیاهی یکساله بومی مناطق هند است، این نوع گیاه بالغ بر 40 نوع متفاوت دارد، این گیاه که برخی آن را به صورت گیاهی خودرو و علفی هرز می شناسند، امروزه از اهمیتی ویژه ای و جدید از این گیاه دست یافته است و با شناخت ارزش غذایی و همچنین زیبایی آن به کاشتن و نگهداری خرفه پرداخته اند.
پَرپَهَن (پرپین- پلپین) یا قلفه گیاهی است از سرده خُرفِه، یک ساله با برگ های ضخیم آبدار سبز با ساقه های قرمز و گل های زرد یا سفید کوچک و تخم های سیاه ریز که خواص دارویی دارند.
این گیاه دارویی که معمولاً به صورت خودرو در باغچه منازل، کنار جوی ها و در مناطق مرطوب می روید، شاید زیاد مورد توجه نباشد اما اکنون کشف های مهمی در مورد آن انجام شده که توسط سازمان بهداشت جهانی لقب اکسیر جهانی (Global panacea) به آن داده شده است.
گیاه خرفه یک گیاه دارویی پرکاربرد می باشد. پس شما با کشت این گیاه و فروش آن می توانید در منزل کسب و کاری داشته باشید. حتی می توانید در منزل شروع به تولید ترشی خرفه کنید که خیلی خاصیت دارد.
بذرهای تازه را برای کاشت انتخاب کنید. بذرهای کهنه و قدیمی ممکن است فاسد شده باشند و دیگر جوانه نزنند. به همین منظور از برند‌های معتبر و افراد مطمئن بذر خرفه را خریداری کنید.
شرایط نگهداری از خرفه
خاک مناسب برای کاشت خرفه، مخلوطی از خاک باغچه و ورمی کمپوست یا خاک برگ به همراه پرلیت و کوکوپیت است. در گلدان ها به قدری خاک بریزید که حدود 4 تا 5 سانتیمتر از سر آن خالی باشد.
برای تکثیر خرفه از دو روش قلمه زدن و کاشت بذر می توان استفاده کرد، فصل مناسب برای کاشت این گیاه بهار یا تابستان از ماه فروردین تا ماه شهریور می باشد.
برای کاشت، ابتدا باید از رطوبت خاک مطمئن شوید، و اگر خشک بود آبیاری کنید تا زمین مرطوب شود، سپس بذرها را با مقداری خاک داخل نایلون بگذارید و کیسه نایلونی دارای خرفه را درون یخچال قرار دهید و به مدت 15 روز از آن نگهداری کنید.
کیسه نایلونی را بعد از 15 روز از یخچال بیرون بیاورید و به مدت یک تا سه هفته در دمای اتاق قرار دهید تا زمانی که جوانه بزند.
تخم خرفه زمانی که دمای 15 درجه سانتیگراد برایش فراهم باشد، شروع به روییدن می کند، بعد از چند هفته از کاشت بذر آن گل های رنگی زیبای این گیاه توجه شما را به خود جلب می کند، با گذشت سه هفته از گلدهی شما می توانید بذر خرفه را برداشت کنید.
کاشت و تکثیر خرفه
جوانه های گیاه خرفه را داخل گلدانی با خاک مرغوب بگذارید، ریشه خرفه را به خوبی درون خاک بگذارید و بپوشانید، خاک مرغوب برای رشد این گیاه ترکیبی از خاک رس و ماسه، و خاک باغچه می باشد.
بعد از کاشتن خرفه آن را آبیاری کنید و در محیطی پر نور قرار دهید، زیرا این گیاه نیاز شدیدی به نور دارد.
هنگامی که جوانه های خرفه تعدادی برگ دادند، آنها را کم پشت کنید، فاصله کاشتن گیاه خرفه میان 2 الی 60 سانتیمتر می باشد.
برای تکثیر خرفه از راه قلمه زدن، شاخه های بریده شده را در خاک گلدان قرار دهید. خاک را مرطوب نگه دارید تا ظرف چند روز قلمه ها ریشه دار شوند. سپس آن ها را در خاک مرطوب بکارید.
خرفه نیاز به کوددهی منظم ندارد. مخلوط خاک برگ به همراه ورمی کمپوست برای تغذیه گیاه کافی است.
از آنجایی که خرفه نوعی ساکولنت است، به آبیاری بیش از حد و کاشت متراکم حساس است؛ بنابراین پس از جوانه زنی، اجازه دهید خاک در فواصل آبیاری خشک شود تا گیاه دچار بیماری های قارچی نشود. خرفه گیاهی است که آب و هوای خشک را ترجیح می دهد و نسبت به کم آبی مقاوم است
کاشت گل خرفه
مراقبت از خرفه پس از آغاز رشد، بسیار آسان است. لازم نیست کار خاصی برای آن انجام دهید. همان ویژگی که باعث می شود بسیاری از مردم آن را علف هرز بشمارند و از خاک بیرون بکشند، به شما کمک می کند خود را برای پرورش آن به زحمت نیندازید.
فقط توجه داشته باشید مرتبا آن را برداشت کنید و مراقب باشید از کنترل شما خارج نشود. پیش از این که گلدهی خرفه آغاز شود، باید سبزی را برداشت کنید تا جلوی گسترش غیر قابل کنترل آن توسط بذرهای تولید شده را بگیرید. همچنین به خاطر داشته باشید خرفه گیاهی یکساله است.
اگر چه امکان تولید بذر و در نتیجه تکثیر خود به خودی آن زیاد است اما اگر می خواهید از داشتن محصول خرفه در سال بعد مطمئن شوید، باید در پایان فصل مقداری از تخم های خرفه را جمع کنید تا سال بعد با خیال راحت آنها را بکارید و دیگر به دنبال پیدا کردن گیاه خرفه برای قلمه زدن نمانید. اگر می خواهید به جای پرورش خرفه، نوع وحشی آن را برداشت کنید ابتدا مطمئن شوید این گیاهان با آفت کش و علف کش تحت درمان قرار نگرفته باشند.
